Skaduwees

Ek het die anderdag so lekker gelag toe ‘n vriendin van my vertel van haar jongste dogter (destyds ‘n woelige drie-jarige) wat telkens probeer weghardloop het vir haar eie skaduwee.

Vandag toe ek weer daaraan dink, besef ek dat dit nie eintlik ‘n rare verskynsel is nie. Daar is van ons wat dit ook in ons daaglikse lewe toepas. Ons probeer van ons probleme ontslae raak soos ‘n akkedis wat sy stert afgooi as hy in gevaar verkeer.

En nou wonder ek maar net. Wie van ons het onlangs gekyk hoe lyk ons eie skaduwees? Nie die een wat jou op die grond volg as jy in die son loop nie, maar dié een wat saam met jou hart loop, die een wat jy saamneem kamer toe, in jou bed toelaat. Hy wat hom soos ‘n ongenooide gas aan jou opdring.

Probeer jy ook van hom vlug? Ek moet erken dat ek dit ook soms doen, maar sover nog sonder enige sukses. Is daar probleme in jou lewe waaroor jy maar liewer swyg, of selfs grappenderwys daarna verwys in die hoop dat dit sal weggaan? Maar vanaand, wanneer almal slaap en die huis stil is soos ‘n grafkelder en jou onwelkome besoeker verskyn weer, weet jy jy kan nie daarvan wegkom nie, al probeer jy ook hoe hard.

Daar is seker niks so aaklig en eensaam soos absolute stilte wat al die skaduwees in jou hart kom laat bontstaan nie, stiltes waar jy net jou eie hartklop in jou ore hoor hamer. Al jou vrese, jou bekommernisse, jou gewete, ja, hulle almal het ‘n manier om sommer in neonligte voor my te kom staan.

Hulle praat met my, maan my aan, maak my bang, jaag my senuwees heeltemal op hol, tref my met ‘n ongekende waarheid sodat ek môre met ‘n swaar gemoed die nuwe dag moet in.

Nou is dit vir my duidelik hoekom party mense so met die verkeerde voet uit die bed klim vir geen skynbare rede nie. Dit het niks te doen met watter voet jy opstaan nie, maar alles met daardie middernag besoekers wat jou van ‘n goeie nagrus beroof.

Ons mense maak soos volstruise, ek inkluis! Ons druk ons kop in ‘n gat en dink as jy nie jou probleme in die oë hoef te staar nie, sal dit naderhand vanself weggaan. Wanneer jy jou kop eendag daar uittrek, staan die probleem nog altyd daar en wag, hande in die sye, hierdie keer net meer ongeduldig en haastiger en soms met ‘n nare trek op sy gesig.

Probeer om sommer vandag nog die probleem by die horings te pak, hoe hartseer, moeilik of onsmaaklik dit ookal mag wees. Ons kan en gaan geen vrede hê as ons dit aanhoudend ignoreer nie. Ons het die vermoë om iets, hoe gering ookal, aan ons vrese en bekommernisse te doen.

Miskien los jy nie al vandag alles op nie, maar elke dag wat jy daaraan werk, word dit stadigaan kleiner of makliker. En voor jy jou kom kry, lyk die hoop probleme heelwat hanteerbaar.

Is jy nog bekommerd oor die knop in jou bors? Of die pyn agter jou blad? Maak vandag nog daardie afspraak by die dokter. Of as jy vermoed jou kind gebruik dwelms, gaan soek onmiddellik hulp by mense wat weet en vir jou raad en leiding kan gee. Kry ‘n oplossing vir julle probleem. Vanself gaan dit nie regkom nie.

Dink maar net watter moeilike taak het daar vir Jesus gewag. Hy kon eenvoudig net nie daar verby nie. Wat sal van my en jou geword het as Hy die kruisdood probeer ontduik het? Hy het bloed gesweet, want Hy was ook bang. Hy het gebid by Getsemane, alleen, want Sy dissipels het aan die slaap geraak. En Hy kon die uiteinde nie vryspring nie. Hy móés net daardeur, vir my en vir jou.

Juis daarom kan ons met ons probleme na Hom toe kom, Hy verstaan – want Hy is self daardeur en anders as Hy, hoef ons nie alleen met ons probleme te worstel nie. Hy gee vir ons hulp en die nodige krag om oplossings vir ons probleme te vind.

Mooi dag vir julle.

James Bond, 007 – ‘n leier soos min!

Uit pure verveeldheid kyk ek gisteraand na ‘n stokou James Bond fliek. Dr No, met Sean Connery as 007 en die mooie Ursula Andres in die vroulike hoofrol en besef weer hoe die tegnologie ontwikkel het. Laat my terugverlang na die dae toe alles nog ongekompliseerd was.

Die enigste toerusting wat dié destydse intelligensieagent gehad het, was ‘n groterige masjien wat golwe van een of ander aard opspoor. Geen snaakse gadgets vir 007 nie. Geen selfone nie, geen internet nie. Wonder hoeveel helde/misdadigers sou oorleef het as hulle ‘n selfoon byderhand kon hê om vir versterkings te vra. Of hoe handig en vinnig 007 persone of belangrike inligting sou kon opspoor met internet.

Die sektretaresse, Moneypenny, se lessenaar het slegs drie items bevat. Tikmasjien, telefoon en ‘n notaboek. Die grootbaas, natuurlik ‘n man, se lessenaar het ‘n houer vir penne, telefoon, asbakkie vir sy pyp en een of twee lêers. Alles is nog met die hand geskryf en dan met tikmasjiene afgehandel. Die enigste kontak tussen baas en sekretaresse was ‘n interkomstelsel, met ‘n tipiese rooi- en groen liggie langs sy deur.

Geen familiariteit nie, almal was Meneer of Mevrou of Mejuffrou aangespreek. “Dankie mnr Bond” en “Die plesier is myne, Mej Moneypenny” was die norm. Geen gekruide taal, uitstekende diens en bevoegde personeel was aan die orde van die dag. Polisiemanne was nog trots. Hotelle het geen televisiestelle gehad nie en restaurante het nog nooit van die rookwet gehoor nie.

Publieke telefoonhokkies, openbare badkamers, lughawens en strate het gewerk en was skoon. Motors wat breër en langer is as duikbote is met handigheid bestuur, op die mees onmoontlikste plekke kon hulle ‘n U-draai maak en bane seepglad verwissel. Parkering en parkeerplekke was skynbaar nooit ‘n probleem nie.

Mense in kantore en op straat was netjies geklee. Vroue het uitskoprokke of stylvolle pakkies (geen langbroeke), vollyfonderrokke en netjiese byekorf-haarstyle gedra. Daar was hoëhakskoene, sykouse met nate, bypassende handsakke en foutlose grimering met die alombekende “beauty spot” net links op die bo-lip.

Mans het almal voor die voet hoede en jasse gedra, gerook, netjiese pakke, wit hemde en dasse en swart, blink skoene aangehad. Selfs die slegte ouens het pakke gedra. James Bond se strikdas was altyd in plek. In sy baadjie se binnesak was daar altyd ‘n kam om daardie ge-oliede hare in toom te hou.

Informeel was omtrent gelykstaande aan om jou das effens losserig te dra en jou boordjie se boonste knoop los te maak. Selfs as Bond sy vyande aanval, op land, see of in die lug, was sy klere altyd netjies en skoon, daardie teruggekamde kuif sonder ‘n haar uit sy plek. Geen sweet onder die arms vir 007 nie!

Bond het altyd ‘n mooi Russiese vrou by ‘n Cassino ontmoet, nooit ‘n pokerspel verloor nie en het altyd sy Martini, “shaken, not stirred!” byderhand gehad. Sy motor is nooit langs die pad gekaap nie, hy is nooit lastig geval by ‘n robot deur lastige straatverkopers nie. Of opgehou deur taxibestuurders nie.

Hy was nooit bang vir vyand of vir vreemde vroue nie en het altyd gewys wie is baas. Vyande het die slegste daarvan afgekom – dood, en die vroue het opgeëindig in sy bed, springlewendig, met hier ‘n daar ‘n uitsondering. Sy bedsake was aan die verbeelding oorgelaat. Sy meisie, Ursula Andres sal onthou word waar sy uit die see stap met haar goedbedeelde lyfie, geklee in ‘n spierwit bikini. Soos die meeste mans, bevind 007 hom in ‘n tong-uithang-hart-wat-vinnig-klop-en-hou-my-regop-situasie. Waarna hy haar, soos gewoonlik, met sy sjarme oorrompel.

Vroue het oor hom gekwyl en vriend en vyand het hom respekteer. Altyd professioneel, geen korrupsie geduld nie, altyd paraat as sy werk en land hom nodig het. ‘n Man van integriteit. Daar is min van sy soort oor!

Suid-Afrika het nou so ‘n leier nodig. Waar kriminele weet daar is geen genade met hom in die omtrek nie. Waar integriteit ‘n groot rol speel. ‘n Man met ‘n plan, ‘n plan wat tot sy land se voordeel strek, al offer hy homself op.

Ons kan maar vergeet van De La Rey – “James Bond, James Bond, wil jy nie asseblief die mense kom lei?” Ten minste leef James Bond nog, al het hy menigmaal van gedaante al verander!

Bitter!

Die foto het ek in 2010 geneem by die Korannaberge waar ons saam met die kinders vir ‘n naweek was en dit hou vir my soveel simboliek in. Op verskillende vlakke. Elke keer as ek na die selfpyniging van die plant kyk, kry ek opnuut ‘n ander betekenis.

Eerstens laat dit my dink aan selfgroei. Al is dit meestal pynlike prosesse. Groei ons “deur/in” onsself, soos op die foto. Kry ons geestelik en emosioneel seer maar uiteindelik beur ons vorentoe en dan, eintlik daardeur ~ al is ons hoe op. Alles net deur genade.

Tweedens laat dit my dink aan hoe ons onsself verwyt vir sekere dinge wat gebeur het in ons lewe. Wat as ek of wat as ek nie . . . So druk ons elke dag die skerp kant van verwyt in ons eie sagte vleis. Tot ons lewenssap loop. Bitter soos die sap van ‘n aalwyn.

Derdens, in ons swakheid is ons eintlik baie sterk. Dit mag vir jou ontmoontlik lyk en voel tydens jou stryd maar kyk net hoe klou daardie blaar vir lewe vas terwyl daar menige groot en vet blare deur dit groei. Hou dit alles bymekaar. So is ons ook. Al val ons wereld uitmekaar hou ons nog kop – doen ons wat gedoen moet word. Maak kos, was wasgoed, gaan werktoe, lig jou kop op, sit ‘n glimlag op jou gesig, kam jou hare, smeer lipstiffie aan en spuit parfuum. Verder klou jy verbete aan jou stukkie menswees om net nie te laat skiet nie.

En net soos hierdie plant is die mens. Staan ons geanker in ons geloof, in liefde, omgee en die wil om te oorleef. Ten spyte van ons persoonlike stryd en swaarkry!

Hou dus goeie moed! Steek vas, byt vas en hou vas want jy is sterk! Sterker as wat jy ooit nou sal glo.