Ons daaglikse brood

 

breadstack4

Brood.  ‘n Eenvoudige kos.  Terselfdertyd koningskos.  “Comfort food” sê die Engelse (en ‘n paar wyses). 

Nie winkelbrood nie.  Dié tipe brood hou vir my geen bekoring in nie of roep geen herinneringe op nie.  Smaak na niks. 

Met die afgelope paar dae se reën het ek gehunker na my oorle ma se groentesop, vars gebakte brood en harde plaasbotter. 

Ek slaan ‘n pot sop aanmekaar, ek en manlief ry ongeveer 7km om ‘n vars plaasbrood te gaan koop by ons gewilde koffieplek, Get-To-Gether.  Ek glip by ‘n deli in en koop regte, egte plaasbotter wat kliphard is. Koorsagtig ry ons huis toe. 

Ons wag geduldig vir die sop.  Jy kan dit nie aanjaag nie.  Dit moet prut.  Intussen bid ek vir geduld.  My gedagtes gaan op loop.  Ek dink aan snye vars brood met ma se vyekonfyt.  Met stukke.  Nie soos vandag se jellievoorkoms nie. 

Ek dink aan varsgebakte brood (met niks op nie) en vars karringmelk.  As kind het ons die warm brood in die blikbeker karringmelk gedruk.  Ek dink aan varsgebakte brood met varkvet en ‘n beker stomende koffie vir ontbyt.  Ek dink aan varsgebakte brood met grondboontjiebotter en stroop.  So dikgesmeer dat jy agterna jou hande, vingers en ken moes gaan was om van die taai ontslae te raak.

Ek dink aan snye varsgebakte brood en ma se oorskiet kerrie-sous. Tot vandag toe nog wek dit emosies by my – en ma is al 41 jaar oorlede.  So sterk is die herinneringe nog. 

Vandag vrek my kinders oor my spesiale knoffelbrood wat ek maak.  Of  broodslaai. Pangeroosterde broodjies met tamatie en kaas is ook ‘n gunsteling.  Kleintyd het ek vir my kinders broodjies in eier-en-melk-mengsel gebraai en met room en aarbeikonfyt bedien vir ‘n versnappering in die winterkoue.

Skoonma se brood-en-botter-poeding kry hoë punte.  Ons vrek oor broodslaai en manlief kan nie braai sonder sy braaibroodjies nie.  Ouboet hou van sy roosterbrood en Kleinboet hou van sy roereiers-en-vulsel op sy brood.  Ek hou van “savoury” brode!

Ons lief brode en smere, ons is gek oor brode wat gebak is met olywe, of kaas, of sonneblompitte, of spekvleis . . . altyd bereid om iets nuuts te probeer.  My vriendin Zelda, bak gereeld op ‘n Vrydag ‘n kitke – nog ‘n broodjie waaroor ek absoluut gek is.  (Zelda, as jy hier lees – stuur vir ons jou resep, asb – en vir my ‘n broodjie). 

Ek kan goed verstaan (en ek sê dit met die grootste respek) dat brood in ons mees geliefde gebed, Die Onse Vader, voorkom.

Van Bybelse tyd vorm brood al die basis van die alledaagse lewe.  Daar is die seuntjie met die vissies en die brode.  Ons lees in die Bybel van die man wat aan die deur geklop het in die middel van die nag en gevra het vir ‘n stukkie brood.  Die Bybel leer ons van die Nagmaalbrood. 

Uiteindelik is die sop gereed.  Ons oë blink, ons mae raas.  Ons val weg.  Met smaak.  Dik snye brood (my man noem dit “sooie”) word gesny.  Die botter is hard, ons skraap dit af en plak dit in hompe op die brood.  Sop is warm en geurig en ons eet dit uit emalje-bakkies. Ons sug behaaglik.  Ons glimlag.  Ons eet.  Ons is tevrede.

Ons het weer ons daaglikse brood in.  Ryk, warm en lekker.  Sielskos, hartskos – koningskos!

Naskrif : Dié van julle wat in Bloemfontein kom kuier, gaan maak gerus ‘n draai by een van ‘n paar Get-to-Gethers.  Julle sal nie spyt wees nie.  Dis nie net die kos wat lekker is nie, die atmosfeer en dekor en eetgerei is so plaas as wat jy kan kry. Warm, gasvry, oorvloed – “comfort food” op sy beste!!

 

‘n Nuwe jaar

 plaashek

Salig! As my nuwe jaar so begin, kan ek vir vir 2011 sê “bring it on!”  Gisteraand het ons en ons kinders die oujaar afgesluit met ‘n braai op die plaas.  Terwyl ons aan tafel gesit het, het die reën (dit het al eintlik die heeldag gereën en net gestop sodat ons kon braai) saggies op die plaashuis se sinkdak geval.  Daar was geskerts aan die tafel, daar was onthou-jy-nogs en, wanneer niemand gekyk het nie, was daar trane in my oë. 

Hoe bevoorreg was ek nie!!  My man en al my kinders om een tafel.  In een huis. In vrede.  In oorvloed. In goeie gesondheid. In een stuk.  In liefde.  Wat meer kan ‘n mens wil hê.  Die afgelope tyd het menige mens vir my gevra wat ek wil hê vir 2011.

Sonder om blasé te klink, het ek gesê “niks”.  Party het my wel snaaks aangekyk, maar dit is hulle saak.  Ek het alles wat ek moet hê en wat ek wil hê.  Ek was nog nooit in my lewe materialisties nie.  Het al soveel mense met so baie besittings gesien wat sielsongelukkig was. 

Die dinge in die lewe wat my gelukkig maak, kos nie geld nie.  Kan jy dit nie koop nie.  Nie eers op ‘n uitverkoping nie.  Hartsgeluk – Vrede – Liefde – Aanvaarding – Vriendskappe – Sonsondergange – Natuurskoon – Reëns –  Sonnige dae – Kaggelvure – Geleenthede – Familie – Huweliksgeluk – Gesondheid . . . en nog baie meer.

Vanoggend toe ek wakker word (en manlief wat vir my koffie bed toe bring), is ek skielik opgewonde.  ‘n Nuwe jaar . . . nuwe verwagtinge.  Ek is so reg soos wat kan kom.  En jy? Vir jou wens ek al hierdie dinge hierbo – en nog meer.  As jy dit het, is al die ander dinge onnodig. 

Ek het gister ‘n mooi sms van ‘n vriendin ontvang.  In Engels.  Ek deel dit met julle.

“Lke birds, let us leave behind what we don’t need to carry . . . Pain, sadness, bitterness, fear and regrets . . .  Fly light – Life is beautiful!  If 2010 didn”t end up the way you planned . . . just remember . . . 2011 is created specially for you to start new . . . enjoy every new moment!”

Mag elke oomblik van jou 2011 gevul wees met voorspoed, vrede en vreugde!

Lorraine

Die moets en moenies van 2011

Swellendam Faerie Sanctuary (5)

Hier het ons dit.  Die jaar is klaar.  More is ‘n nuwe begin.  Met sy eie reëls.  Dit is hier wat ek vasskop of vassteek.  Solank dit net effektief is. 

Ek het nie meer (op my brose ouderdom) enige nuwejaarsvoorneme nie.  Dit werk nie.  Jammer vir dié wie se lugborrel sopas gebars het.  Nuwejaarsvoorneme is uitgedink deur iemand wat die persoonlikheid van ‘n . . . nee wat, laat dit maar ongesê bly. 

Wat ek wel het, is ‘n lysie van moets en moenies vir 2011.  Nie ‘n lang lysie nie, maar dis belangrik – of, onbelangrik . . . hang af hoe jy daarna kyk.

MOENIE

1.    ja sê vir iets of iemand as jy regtig nie kans sien daarvoor nie.  (ek kom al mooi reg)

2.   musiek luister as dit niks vir jou siel beteken nie (sit liewer die radio af)

3.   elke weggooi kat of hond probeer red nie (jou sak en jou gesondheid ly daaronder)

4.   lewe om te eet nie – eet om te lewe (ai, dis moeilik, swartwoudkersiekoek roep my gereeld)

5.   ander mense se oorlog joune maak nie (soms is jy die enigste slagoffer)

6.   biblioteke besoek waar daar nie ordentlike boeke is nie (ek hoop ek kry die regte een)

7.   vinniger as die spoedgrens ry nie (ek sien nooit die kameras nie)

8.   luister na die weervoorspellings nie (verkeerde voorspellings het al mooi dae geruïneer)

9.   weer slaptjips by ‘n wegneemete-plek koop nie (waar kry mens nog outydse slaptjips)

10.  sê “nooit weer” nie (het ‘n manier om jou in die rug te kom byt)

MOET

1.  genoeg seekos eet (kanselleer die lewe om te eet hierbo uit)

2.  in die reën dans tot die water van my ore afloop (solank daar nie weerlig is nie)

3.  probeer om van skryfgoed in boekvorm te sit (manlief sal sóóóó bly wees)

4.  weer vir my ‘n swart kat kry (ek het ‘n ding oor swart katte)

5.  gaan ten-pin-bowling speel (ek dreig al jare)

6.  weer begin lees (daar was net nie tyd nie – as daar tyd was kon ek nooit ‘n goeie boek kry nie)

7.  begin om weer fotos te neem (ek mis dit en boonop het vriendin Sussa my aangesteek)

8.  leer om kerrie soos manlief te maak (as hy weg is, is ek gestrand – hoe water my mond)

9.  genoeg tyd inruimvir absolute stilte (ek kom agter my siel smag daarna)

10. iets aan my hare doen (wat weet ek nie)

Nie ‘n indrukwekkende lys nie, maar baie belangrik vir my.  Niks aardskuddings nie, maar genoeg om na uit te sien. 

Want 2011 gaan MY jaar wees – F.A.K (finish and klaar)

Mag die nuwe jaar vir jou ook jou mooiste jaar wees!  Veilig loop!

Lorraine

Reën Reën Reën

Ander vroue se verleiding is sjokolade . . . of  juwele . . . of parfuum.  Myne is goedkoop, maklik maar nie altyd op aanvraag beskikbaar nie.

Ek is mal oor reën – donderstormreëns soos hier in die Vrystaat of die daelange sag deurdringende reën van die Kaap.  Solank dit net nat is.

Ek wil “cuddle” as dit reën, ek wil potte en panne uithaal en bredies en brode maak as dit reën, ek wil badolies en kerse uithaal as dit reën.  Ek wil fotos kyk, my kinders om my hê.  Ek wil dik boeke lees, klassieke musiek luister, rooiwyn drink.  Ek wil kaggel aansteek en die port nadertrek.  Ek wil . . . want ek wil.  Net omdat dit reën.

Ek is nie opgemaak met status nie.  Die hogere mense se aansien kon my nog nooit bevoordeel of benadeel nie – maar ek sou daarvan gehou het as ek ‘n Prinses van Reën kon wees. Nou wel ‘n ou prinses, maar dis ook maar reg.

Reën doen iets aan my en in my.  Ek is ‘n Waterdraer en al baie keer gewonder of dit dalk die rede is vir my onnatuurlike liefde vir reën.  Manlief het met die jare slim geraak.  Geweet water op een of ander manier laat my kalmeer en ontspan.  As hy sien ek is omge-ellie is hy die eerste een wat vir my ‘n bad water gaan tap.

Dit was gister vrek warm by ons.  Die heeldag lank.  Drukkend. Sonder ‘n briesie.  En toe skielik, sonder waarskuwing begin dit te reën. Toe die druppels die sinkdak van die stoep tref, is dit asof iemand my aanskakel.  Ek is tevrede, ek dink aan my nuwe vanielje badreeks wat ek vir Kersfees ontvang het, soek ‘n dik vet kers.  Wonder waar is my Edith Piaf CD is.  My tone jeuk en my kop onthou van die sjokolade in die kas wat ek bere vir spesiale geleenthede.  Manlief skink vir my ‘n glasie port . . . vanaand het hy ‘n gelukige vrou!

En dit oor ‘n paar druppels wat die aarde en die ruite nat maak!!!!

Rainy_Day_with_coffee_cup_and_window

Kort voor Nuwejaar

2010 lê op sy rug.  Ek ook – op die oomblik.  Laptop op my maag/skoot (is daar ‘n verskil??). Ek en 2010 het een ding in gemeen.  Ons is moeg.  Ons is op.  Was ‘n woelige jaar.  ‘n Emosionele jaar.  ‘n Jaar waar ons albei moes wys wat in ons steek.  2010 was nie vir sissies nie.  Ons het albei met skraapmerke en bloed geëindig.  En tog was daar oorwinnings ook.  Is ons hopelik beter af as wat ons was.

Terwyl ek sit-lê en tik, kyk ek deur my kamervenster.  ‘n Bos pienk-en-pers petunias groet my  soggens. Hiermee belowe ek myself;  dat al is my dag hoe vaal, iewers sal daar spatsels kleur wees – ‘n sms van ‘n vriendin, ‘n oproep van my kinders, manlief wat my ‘n drukkie gee as ek kosmaak, die omgee van my kollegas.

‘n Voëltjie, wat elke oggend op die stoepie sy krummels soek laat my besef dat God elke minuut van die dag na my kyk.  Sal Hy my nooit alleen laat nie.  Die gras wat met die reën so vinnig groei herinner my aan die seën wat ek daagliks mildelik ontvang en net soos die gras, my gesig oplig en groei.

Dis dán, dat ek weet – 2011 is MY jaar!!!

1250628606etO22f[1]

Koerantverkopertjies

Newspaper-Black-Boy-thElke oggend, oppad werk toe, verkyk ek my aan die koerantverkopertjies langs die pad.  Ek sukkel nog om die koerant hier gewoond te raak, die Weskaap se Burger was so alomvattend. 

Die koerantverkopertjies is nogal ‘n “treat”.  Elkeen het sy eie maniertjies hoe om sy pakkie  koerante aan die motoriste te verkoop.  Die een loop tussen die motors deur, gee so ‘n kort fluit en waai met die hand hoog in die lug sodat die agterste motoriste hom ook kan sien.  ‘n Volgende een gee weer twee kort fluite en klap met die hand op die koerant. 

‘n Ander een roep kort-kort “Vooooooolksblad, Vooooooolksblad!”  Van hulle lyk natuurlik nog of hulle op die skoolbanke behoort.  Die wintertye was my hart maar klein vir party van hulle wat lyk of nie nie veel onder die koerant se advertensie-beffie aanhet nie. 

Een ding wat hulle almal in gemeen het, daar is elke dag ‘n glimlag op hul gesigte.  Hulle ken hulle kliente en is haastig om die koerant af te gee.  Daar word, as die tyd dit toelaat, selfs ‘n woord of twee ingekry.  Soms word daar ‘n toebroodjie of  ‘n koeldrank saam met die koerantgeld gegee.  Het al ‘n baadjie of trui ook gesien in ‘n sakkie. 

Hierdie koerantverkopertjies het die mag (wetend of onwetend) om ons op hoogte te hou van die daaglikse nuusgebeure in Suid-Afrika en elders.  Elke oggend trotseer hulle die elemente, reen of sonskyn, om ons nuuskierigheid te voed.  Natuurlik word hulle betaal daarvoor, dit bly net ‘n werk – maar dit is die verkooptegniek daaragter wat my interesseer. 

Jare terug, toe manlief en ek nog net gekuier het, was ons in die Kaap vir ‘n vakansie.  Ons almal weet hoe koddig en bekkig is die Kaapse koerantverkopertjies.  Manlief, self ‘n grapkas, besluit om so bietjie gek te skeer met een van hulle.  Die koerantverkopertjie loop tussen die motors deur, “Argus, Argus, as djy nie kan lies nie, kan djy maar net die prentjies kyk!” 

Toe hy by ons motor kom, vra hy ewe, “Koerant, meneer?”   My man haak toe af en antwoord hom in Frans (wat, kan ek nie meer onthou nie).  Die koerantverkopertjie kyk my man met so ‘n frons op die voorkop aan en met ‘n kopskud en ‘n “nei wat, dit sal nie help nie” beweeg hy aan na die volgende motor. 

Ek wonder  of hulle soms besluit – “Vandag probeer ek iets nuuts!”  Dalk ‘n ander fluit, ‘n ander manier om die motoriste se aandag te trek.   Waaroor ek my wel doodbekommer is of hulle nie bang is iemand ry hulle raak nie.  Soveel van ratsheid het ek lanklaas in my lewe teegekom.  Met ons motorongeluk-statistieke sou ek hoop die koeranteienaars en/of die koerantverkopers het hulle lewe goed verseker.

Ek wonder tog as ek so na hulle kyk – hoe verkoop ons onsself aan die wereld?   Het ons ook, soos hierdie koerantverkopertjies, tegnieke en maniere om onsself bekend te stel.  Is jy vol selfvertroue of hou jy jouself maar stil in die hoekie?  Is jy vriendelik of loop jy rond soos ‘n buffel met ‘n seer toon of tand?

Soms moet ek stilstaan en myself afvra, “Hoe sien die wereld my?”  Dis dan wanneer ek skrik want ek besef net soos ek hierdie koerantverkopertjies gadeslaan, is daar mense daarbuite wat my ook dalk dophou.  Ek is te bang om te wonder wat dink hulle, want soms lyk ek soos die duiwel in die Kinderbybel – geirriteerd, mislik en nie ‘n mooi prentjie nie. 

Dis dan wanneer ek weer indringend kyk na my eie “verkooptegnieke” want,  soos my  ma my geleer het – eerste indrukke is blywende indrukke!

Dis amper Lente

lenteEk ruik dit in die lug.  Elke oggend word ek wakker en ek dink . . . nog net ‘n paar daggies – dan is dit Lente.  Ek wens net die koue wil wyk.  Vanoggend het ek ‘n effense beklemming om my hart gehad, daar was nog altyd ‘n geniepsigheid in die lug.  As ek so na my vriende in Hermanus luister, dan sukkel hulle ook nog om van die wind en reen ontslae te raak.  Ek mis die groen winters van die Kaap.  Ek mis die berge en die see en die walvisse.  Ek mis my vriendinne.  En tog, is ek doodgelukkig in Bloemfontein.  Ek werk met wonderlike (jongerige) mense.  As hulle – dis nou die jonger geslag – so kan voortgaan, het ek hoop.

Selfs die studente (meestal swart) se gesindheid is verblydend.  Glo ook nie meer alles wat vir hulle voorgese word nie.  Kan al vir hulself besluit en vra vrae.  Eet nie meer alles vir soetkoek op nie.

Dis voorwaar Lente in my hart.  Die aande raak later donker.  Ek kry weer kans om die tuin nat te spuit.  Mense vlug nie meer na komberse en verwarmers nie.  Spandeer bietjie tyd buite.  Ons groet mekaar, leer mekaar beter ken en daar is ‘n vonkel in die lug.

Dit is goed dat daar seisoene is.  Dit gee ons tyd om met Lente met nuwe oe na dinge te kyk.  Om sommer bietjie te ontspan in die Somer, om te rus in die Winter en om dinge in heroenskou te neem in die Herfs.

Ek het skielik met ‘n skok besef oor vier maande is dit alweer Kersfees.  Tyd om die dagboek nader te trek en so stadigaan beplanning te doen. 

Laat dit vir julle ‘n mooi dag wees, mag die begin van die Lente vir jou ook vol nuwe beginne wees.  Waardeer elke bloeisel, elke nuwe blom wat oopgaan, elke nuwe plant wat nuwe blare kry.  En mag ons hierdie jaar blom soos die mooiste blomme onder die Suid-Afrikaanse son!