Ek lê hier op my bed, ‘n waaier van die dak en een langs my en nogsteeds tap die sweet van my af. Elke jaar as dit winter is sweer ek ek sal nie weer kla oor die somer nie. Tot dae soos vandag. My brose lyfie en my ouderdom kan nie meer die uiterstes hanteer nie.
Vandag verlang ek na ‘n plaasdam wat ons nooit gehad het nie. Ek was altyd so jaloers as my maters na ‘n naweek terugkom koshuis toe en vertel van ure se plesier-swem in ‘n plaasdam. Ek kon my net voorstel . . . ‘n gelag en ‘n geplons terwyl tortelduiwe op nabye takke sit en die gejillery aanskou.
Dis dae soos vandag dat ek wens waatlemoene was nog twee vir R20. Soet en rooi as Pa dit in skywe sny. Die waatlemoen-smeerdery agterna was baie pret. En dan, as jy so taai is dat jou vingers aanmekaar kleef word die soet en die taai en die warm van jou lyf afgespuit met ‘n tuinslang. Wat natuurlik weer vir nog pret sorg.
Dan is dit ook die dae wat ek roomyskarretjies mis. Wat van veraf sy klokkie lui soos hy afkom in die straat. En ma’s en pa’s rondskarrel om los sente te kry om vir elkeen ‘n vrugte-yssie te koop. Of, as dit goed gaan . . . ‘n regte “cherry top” . . .
Ek mis die speletjies wat ons in die aande gespeel het. Wegkruipertjie, vrot-eier, koljander-deur-die-bos . . . en die buurt se kinders wat almal sommer vir ai-tog-dis-lekker om die blok stap. Niemand wat jou veiligheid bedreig nie. Geen wonder obesiteit was nog nie so ‘n krisis nie. Ons het meer as genoeg oefening gehad.
Toe ek groter word, het ons saans na ete buite gesit. Op tuinstelle wat sulke diamantpatroontjies op jou vel gemaak het. Daar het ons gesit en soveel onthou-jy-nogs uitgepak. Meestal het ons gelag dat die trane loop en soms het ons ‘n traan gepik oor iemand wat alreeds nie meer met ons was nie.
Drome is gedroom. Alle vrese is besweer. Alledaagse krisisse is in perspektief gebring en sou jy ‘n bietjie grootkoppig en hardkoppig wees het jou sibbe jou vinnig teruggebring aarde toe. Daar was nie tyd vir houdinkies nie.
Buite het dit geruik na grond, na varsgesnyde grasperke, die chloor in die spreiers wat so tik-tik-tik die grasperke en akkers natlei. En skoon lug. Orals het jy mense gehoor lag, gesels, verby jou huis geloop en geselsies aangeknoop. Almal het almal geken. Vandag ken ek nogsteeds nie my bure nie.
Die samelewing van vandag misgun ons kinders om soos ons van ouds saans op die gras te le en na die sterre te kyk. As die hitte jou uit die huis jaag, le ons almal op die gras op ons rug. Soek ons komete en sterre-prentjies aan die hemelhange. Skoon vergete van die hitte wat druk.
Ek mis ook die stoepslapery. Waar jy jou matras uitpak op die stoep en in rus en vrede ‘n koele nagrus kon beleef. Vandag is dit selfs onveilig in jou eie huis agter slot en grendel te slaap.
As die hitte te erg geraak het, het Pa ons in die kar gelaai en dorp toe gery waar ons “window shopping gedoen het” . . . altans, die grootmense. Ons kinders het na hartelus saamgedrentel, mekaar besig gehou . . . enigeiets net om van die hitte van die huis weg te kom.
Ek mis die sorgvrye dae van die somer. Waar ons so besig gehou was dat die hitte selde ‘n stopstraat geword het. Waar die hitte ons nie teruggehou het van pret en plesier nie. Waar hitte jou gedwing het om die natuur te geniet. Om nuwe dinge te ontdek. Om jou humeur, jou gemoed en jou lyf af te koel.
Dis meestal in die hitte buite ons huis dat ek weer mens geword het. In die teenwoordigheid van hulle wat vir my lief was en my aanvaar het vir wie ek is.
Fotobron : Internet
As iemand nog dink ek is dom en onnosel . . . blameer vir Buks.
My “liberation before education” het begin toe ek vir die eerste keer skooltoe is. Voor eerste pouse het Buks by die skool aangekom, die klaskamer binne gestorm, direk na my skoolbank geloop en my vreesloos aan my splinternuwe skoolrok se pante beetgekry en huistoe probeer sleep.
Vandag wens ek ek kon dit op kamera sien. Ek is seker ek sou meer as ‘n miljoen “likes” op Youtube gekry het. Buks kon advertensierolle losslaan en ek sou my Ekonomiese Vryheid in my leeftyd op ‘n baie vroee ouerdom bereik het.
Hoe Buks geweet het waar die skool is en watter klaskamer aan die Sub A’s behoort sal geen mens weet nie. Ons het omtrent ‘n kilometer van die skool gebly. Die groot drama was toe die skoolhoof se dogter (my senior en in Sub B) my meegedeel het dat haar pa Buks sou skiet as hy weer sou durf waag om sy pote op die skoolgronde te sit. Ek het haar gehaat met ‘n passie (kinder-drif) want hoe op aarde vertel ek vir Buks hy is nie welkom by die skool nie.
Ek meen, hy was na alles ‘n hond. ‘n Tweejaar oue Bokser wat nie geskrik het vir die duiwel nie. My pa was op ‘n stadium moedeloos met Buks oor sy arrogansie en het die hond vir ‘n vriend gegee op ‘n plaas. Met trane in ons kinderoe het ons die swart Mercedes agterna gestaar met Buks op die agtersitplek. Twee weke daarna kom die einste swart Mercedes terug. Met Buks op die voorste sitplek. Die plaasboer is moedeloos verby. Buks wil nie aanpas op die plaas nie.
Soos die verlore seun word Buks terugverwelkom in die huisgesin. Sy spesiale kos word voorberei, hy word gebad en ‘n nuwe kombers vervang die ou een. Daardie aand slaap Buks voor die ou koolstoof in die kombuis. Die katte is moeilik, al hulle lojaliteit het hulle niks gehelp nie. Buks was die gekroonde vierpotige koning van die dieredom in die huis.
Elke Vrydagmiddag was dit Kinderkrans by die skool. Buks het darem nie meer die nut daarin gesien om my lyfwag te speel by die skool nie. So wag ek vir my sussies en broer om te kom dat ons kan stap. Ek is verveeld en besluit die heining (draad) en hek is ‘n lekker speelplek. Klim op en af, op en af . . . net om die volgende oomblik hardhandig van agter beetgekry en afgetrek word grond toe. Het nou nog die merke van sy tande as bewyse, Vandag wonder ek, was hy bekommerd ek kry seer of het ek net pleinweg op sy senuwees gewerk?
My ma is nie baie lank daarna oorlede nie. Buks het verander. Stiller geword. Nie meer so waaksaam gewees nie. Minder geeet en minder gespeel. Minder omgegee, as ek dit so kan noem.
Nie baie maande na my ma se dood het Buks verdwyn. Ek was nog hartseer oor my ma se dood en toe los Buks ons ook net so. Vandag, byna 40 jaar later wonder ek baie oor Buks. Was dit my ma se dood wat hom geknou het? Was dit die hartseer in die huis wat hy nie meer kon hanteer het nie? Of het hy geweet my ma gaan nie meer lank leef nie? Het hy net gebly terwille van haar?
Vandag sal ek alles wou gee om weer vir Buks te kan he. En om hom ‘n drukkie te kan gee en dankie te se dat hy so mooi na my gekyk het.
©
![1148456960b4vQ9R[1]](http://www.koffie-klets.co.za/wp-content/uploads/2010/09/1148456960b4vQ9R1.jpg "1148456960b4vQ9R[1]")
Ek is mal oor die “two tenners” advertensie. Op hierdie stadium dink ek (persoonlike opinie) die advertensies op televisie is baie beter as die meeste programme.
So ‘n rukkie terug was die een van die wit gesin wat vir jare lank in ‘n bunker gebly het (en baked beans geeet het) ook klassiek. So ‘n jaar of drie terug was dit die Wimpy se koffie-advertensie vir my tops. Wie onthou nog die verliefde paartjie en die koffiename? Die beste was haar woorde aan die einde “Oooo ???, I love it when you talk foreign.”
Wie (gee ek my ouderdom weg) kan nog die Sanlam-advertensies onthou met die babas? Dit was ‘n groot wenner. Onwillekeurig dink ek terug aan die “braaivleis, sonskyn en Chevrolet” advertensie. Onlangs kom ek af op ‘n advertensie in ‘n stokou koerant van KFC. ‘n “Family Bucket” het iets soos R6.88 gekos. Een stukkie hoender ongeveer 25c.
Toe ek ‘n kind was, het bruin brood 7c en ‘n wit brood 9c gekos. Melk was 11c ‘n liter. Ons skoolgeld (per kwartaal) R2. ‘n Treinkaarjie retoer (Kaap toe en terug) R11. Jy kon 20 Chappies koop vir 5c, viennas en chips 15c en kon gaan fliek (en heelagter saam met die rokers sit) vir 15c.
My eerste (2de handse) karretjie het ek vir R100 gekoop, R3 se petrol ingegooi en die hele maand daarmee rondgerits. Skaap het R2.10 p/kg gekos. Woonstelhuur R250. Goeie ou dae.
Botter het nog soos botter geproe en brood by die bakkery op die hoek gekoop en melk in glasbottels by die melkery met koepons. In vandag se tye word limonade met kunsmatige geurmiddels gemaak en meubelpolitoer met 100% suiwer suurlemoensap. Vreemd!
Ek kan vir ure aangaan. Raak sommer nostalgies. Verlang na die dae toe ons op ‘n kombers gele het en die sterre bekyk (daar was toe nog nie televisie nie). Lekker oor die draad met die bure gekuier, vandag weet ek nie eers wie is my bure nie.
Tye het verander. Baie nuwe dinge het op die mark verskyn. Sommige goed ander minder goed . . . en die mens pas maar aan.
Ek is baie beindruk met al die nuwe tegnologie op die mark wat gedurig geadverteer word. Wonder net soms of ons in die proses nie van ons menswees verloor het nie? Maar nou ja, as daar nie internet en webtuistes, blogs en rekenaars was nie sou ek nou nie so lekker op die naat van my rug kon le en gesels nie!!
