Die storie van die litroos

Ek het onlangs ‘n litroos as geskenk gekry. My eerste gedagte was, sjoe– dis nie die mooiste plant wat ek al in my lewe gesien het nie.

So plant ek dit maar langtand tussen my ander mooi vetplante. So ver agterlangs. Hoop ek hy maak dit nie en dan het ek rede om van hom ontslae te raak. (Ek se hom, want haar klink nie reg nie.) Maar ek gee water, en kyk en praat met hom en verstom my aan sy ongemaklike stam – of is dit blare? Geel, maar ook nie eintlik geel nie. Groen maar ook tog nie groen nie. ‘n “Onooglike” plant.

Een stam groei hierdie kant toe, die ander blaar heel dwars van die hoofstam. So asof dit ‘n gebrek het. Ek kry net nie my kop gedraai om die voorkoms van die plant nie. Dit maak net nie vir my sin nie. Die plat stam/blare nog minder.

Op ‘n dag begin daar aan die eenkant van die plant ‘n knoppie uitkom. Op die mees ondenkbaarste plek van die plant. Soos ‘n puisie op die punt van jou neus. Ek bekyk die besigheid en skud maar net my kop. Besluit ek sal maar wag tot die blom eendag oopgaan en kyk wat kom daaruit.

Sondagoggend staan ek op. Loer oudergewoonte deur die ruit na buite. Sonder my kontaklense, natuurlilk. Vererg my onmiddelik vir die stuk rooi plastieksak in my tuin. Hoe kom dit nou daar? Pluk die skuifdeur geirriteerd oop en oppad om die plastieksak te gaan haal kry ek die grootste verrassing van my lewe.

My litroos blom. Trots, fier, ongelooflike mooi in rooi getooi. Ek kry sommer trane in my oe. Die mooiste ooitste prentjie van ‘n blom. Ondanks die lelike blare/stam wat my so afgesit het. En ek kry skaam, bitterlik skaam vir myself.

Ek leer ‘n goeie lewensles uit my litroos. Ons (en ek is self skuldig) is so haastig om te oordeel op dit wat ons sien en hoor. Gee ons nie die “lelike een” kans om te wys watter mooi regtig in hom/haar steek nie. Besluit ons klaar vooraf – nee wat, dit pas nie by my styl nie. Dit sal afsteek by my idees oor reg en verkeerd is. Of wat mooi en lelik is.

So pronk my litroos in my tuin. My trots. Ek neem fotos, deel dit op sosiale media. Sien ek nie eers my ander mooi(er) plante raak nie. My oog bly terugval op die mooi gesig. In sy volle glorie voel ek nogsteeds die plant se nederigheid aan. Nie ek-het-jou-mos-gese nie. Net ‘n stille dankbaarheid dat hy kans gekry het om sy ware kleure te kan vertoon. En nederig dankbaar vir die plesier wat dit aan my bring.

Ek buk, my trane val op die blom. Vra ek omverskoning. Ek is jammer ek het hom uit die staanspoor geoordeel sonder om hom kans te gee om eers tot sy volle reg te kom. Ek stap weg, skaam. Skaam oor my gedrag teenoor een van God se skeppings. Skaam oor my hooghartigheid, wat besluit het een van God se skeppings is nie goedgenoeg vir my nie.

Doen ek dit met mense ook? Vind ek ook fout met God se skeppings? Hou ek my beter as my buurvrou? Of die vrou wat vir my vra vir kos? Vir die vrou wat haar probleme wegdrink? Die vrou wat elke dag dieselfde rok dra want daar is net nie geld vir nuwes nie? Wat maak my nou eintlik beter as enige een van hulle? NIKS.

Skaam en vol bittere verwyt kyk ek op en smeek, “Here, vergewe my tog, asseblief!”

Vrede op aarde

 

forgiveness

 

Die afgelope tyd het ek baie gewonder oor die betekenis van die woord vrede.  Ja, dit beteken gewoonlik om die vrede te bewaar, om in vrede te leef, of dit na te jaag.  Selfs om dit te verkondig.

Hoe meer ek daaroor dink hoe meer besef ek dat vrede ‘n groot verantwoordelikheid van ons verwag.  Maklik om hierdie vrede te bewaar/behou/onderhou as dit alreeds daar is.

Maar vrede (vir my altans) vra ook om te vergewe.  Dis gewoonlik daar waar die probleem inkom.  Vergifnis.  Of selektiewe vergifnis.  Ek verwag vergifnis, maar is nie bereid om ander te vergewe nie.  Dit hang natuurlik ook baie af van wie dit is wie jy moet vergewe.

Meestal vergeet ons gerieflikheidshalwe hoe ons sou optree as ons in daardie persoon se skoene sou staan.  Is ons dan beter as hulle wat ons pyn en lyding veroorsaak het?  Juis deur ons onvergewensgesindheid?

Boonop vra vergifnis dat jy moet werk.  Hande uitsteek, uitreik, meeste van die tyd die eerste tree na vrede gee.  Soms misluk dit, maar hoe kan ons kla daaroor as ons nie wil probeer nie.  Dit vra om jouself vir eenkeer nie eerste te stel nie.  Om jou ook nie blind te staar teen valse trots nie.

Vergifnis is om jouself los te maak van die pyn wat ander jou toegedien het.  Wanneer albei partye weer hande vashou (nie noodwendig letterlik nie) kan die werklike heling begin.  

Vergifnis is net ‘n armlengte en ‘n hartklop en ‘n hartsverandering ver . . .

Fotobron : Internet

Warm tot baie warm . . .

11598503-children-fishing-in-a-river-nostalgic-aged-sepia-tone

Ek lê hier op my bed, ‘n waaier van die dak en een langs my en nogsteeds tap die sweet van my af.  Elke jaar as dit winter is sweer ek ek sal nie weer kla oor die somer nie.  Tot dae soos vandag.  My brose lyfie en my ouderdom kan nie meer die uiterstes hanteer nie.

Vandag verlang ek na ‘n plaasdam wat ons nooit gehad het nie.  Ek was altyd so jaloers as my maters na ‘n naweek terugkom koshuis toe en vertel van ure se plesier-swem in ‘n plaasdam.  Ek kon my net voorstel . . . ‘n gelag en ‘n geplons terwyl tortelduiwe op nabye takke sit en die gejillery aanskou.

Dis dae soos vandag dat ek wens waatlemoene was nog twee vir R20.  Soet en rooi as Pa dit in skywe sny.  Die waatlemoen-smeerdery agterna was baie pret.  En dan, as jy so taai is dat jou vingers aanmekaar kleef word die soet en die taai en die warm van jou lyf afgespuit met ‘n tuinslang.  Wat natuurlik weer vir nog pret sorg.

Dan is dit ook die dae wat ek roomyskarretjies mis.  Wat van veraf sy klokkie lui soos hy afkom in die straat.  En ma’s en pa’s rondskarrel om los sente te kry om vir elkeen ‘n vrugte-yssie te koop.  Of, as dit goed gaan . . . ‘n regte “cherry top” . . .

Ek mis die speletjies wat ons in die aande gespeel het.  Wegkruipertjie, vrot-eier, koljander-deur-die-bos . . . en die buurt se kinders wat almal sommer vir ai-tog-dis-lekker om die blok stap.  Niemand wat jou veiligheid bedreig nie.  Geen wonder obesiteit was nog nie so ‘n krisis nie. Ons het meer as genoeg oefening gehad.

Toe ek groter word, het ons saans na ete buite gesit.  Op tuinstelle wat sulke diamantpatroontjies op jou vel gemaak het.  Daar het ons gesit en soveel onthou-jy-nogs uitgepak.  Meestal het ons gelag dat die trane loop en soms het ons ‘n traan gepik oor iemand wat alreeds nie meer met ons was nie.

Drome is gedroom.  Alle vrese is besweer.  Alledaagse krisisse is in perspektief gebring en sou jy ‘n bietjie grootkoppig en hardkoppig wees het jou sibbe jou vinnig teruggebring aarde toe.  Daar was nie tyd vir houdinkies nie.

Buite het dit geruik na grond, na varsgesnyde grasperke, die chloor in die spreiers wat so tik-tik-tik die grasperke en akkers natlei.  En skoon lug.  Orals het jy mense gehoor lag, gesels, verby jou huis geloop en geselsies aangeknoop.  Almal het almal geken.  Vandag ken ek nogsteeds nie my bure nie.

Die samelewing van vandag misgun ons kinders om soos ons van ouds saans op die gras te le en na die sterre te kyk.  As die hitte jou uit die huis jaag, le ons almal op die gras op ons rug.  Soek ons komete en sterre-prentjies aan die hemelhange.  Skoon vergete van die hitte wat druk.

Ek mis ook die stoepslapery.  Waar jy jou matras uitpak op die stoep en in rus en vrede ‘n koele nagrus kon beleef.  Vandag is dit selfs onveilig in jou eie huis agter slot en grendel te slaap.

As die hitte te erg geraak het, het Pa ons in die kar gelaai en dorp toe gery waar ons “window shopping gedoen het” . . .  altans, die grootmense.  Ons kinders het na hartelus saamgedrentel, mekaar besig gehou . . . enigeiets net om van die hitte van die huis weg te kom.

Ek mis die sorgvrye dae van die somer.  Waar ons so besig gehou was dat die hitte selde ‘n stopstraat geword het.  Waar die hitte ons nie teruggehou het van pret en plesier nie.  Waar hitte jou gedwing het om die natuur te geniet.  Om nuwe dinge te ontdek.  Om jou humeur, jou gemoed en jou lyf af te koel.

Dis meestal in die hitte buite ons huis dat ek weer mens geword het.  In die teenwoordigheid van hulle wat vir my lief was en my aanvaar het vir wie ek is.

Fotobron : Internet

Watter soort blom is jy?

Nou dat Lente amper hier is (jippie!!!!) begin my kop weer na die tuin staan.  Is ek lus vir kleur na die verskriklike koue winter waar alles in die Vrystaat verdor tot ‘n melankoliekerige kleur van ‘n lewelose wit en vaalgeel.  Kry ek lus vir bessierooi, purperpers, goudgeel, spookasempienk en kobaltblou kleure in my tuin. 

Min mense wat my ken weet dat die rooi hisbiskus my gunsteling blom is.  Daar is iets omtrent hierdie blom wat met my siel werfskaf.  Het hoeka vir manlief gesê die dag as ek oorle hoef hy nie my graf met vars blomme te bedek nie.  Plant vir my eerder ‘n bloedrooi hisbiskus.  Twee sal ook “nice” wees.  Ek kan terselfdertyd in die koelte lê, my vel brand hoeka tog te vinnig en ek kan my terselfdertyd verlekker aan die mooi kleure.

Lank terug roep ‘n vrou my agterna terwyl ek wegstap.  Ons het mekaar geken maar nie as vriendinne nie.  Net nou en dan op straat of in winkels mekaar gegroet en hier en daar ‘n paar woorde gewissel. 

 Hierdie spesifieke dag sê sy vir my, “Weet jy, ek wou al lankal vir jou sê jy laat my altyd aan ‘n bloedrooi hisbiskus dink.”  Daar staan ek, skoon verstom ~ en die volgende oomblik huil ek dat die biesies bewe.

Die arme vrou is in ‘n toestand, vra wat het sy verkeerd gesê en ek probeer vir haar verduidelik sy het alles reg gesê.  Ek was juis die dag op ‘n laagte en my selfbeeld was nie op standaard nie en hier kom sy en sê ek laat haar dink aan my geliefkoosde blom. 

Dit was mooipraat om haar beter te laat voel, maar of sy ooit sal verstaan wat sy daardie dag vir my beteken het, dit weet ek nie.  Ek was op ‘n wolk.  Dat ‘n paar woorde my so vinnig uit die as kon tel! 

Van daardie dag af probeer ek om mense as blomme te sien.  Daar is ‘n paar rose, sonneblomme, sweet-peas, lelies en viooltjies onder my vriendinne en kennisse.  En daar is ook ‘n kaktus of twee. As jy die dorings miskyk en dit mooi hanteer is hulle net so pragtig soos die ander blomme.

Watter blom is jy?  Hoe sien jy jouself in hierdie wêreld waar water en kunsmis (liefde, vergifnis, aanvaarding ens) maar skaars is?  ‘n Wêreld waar ons mekaar eerder flenters trap onder ons voete en die versorging en instandhouding van vriendskappe maar yl gesaai is?

Kan jy blom sonder die nodige instandhouding, of is jy die tuinier wat van een blom na ‘n ander blom hardloop met die tuinslang maar in die proses nooit ‘n druppel water vir jouself oorhou nie?

Laat ons blom, nie net vir die oog van ander nie, maar ook vir die selfbevrediging wat dit aan onsself gee.

‘n Nuwe jaar

 plaashek

Salig! As my nuwe jaar so begin, kan ek vir vir 2011 sê “bring it on!”  Gisteraand het ons en ons kinders die oujaar afgesluit met ‘n braai op die plaas.  Terwyl ons aan tafel gesit het, het die reën (dit het al eintlik die heeldag gereën en net gestop sodat ons kon braai) saggies op die plaashuis se sinkdak geval.  Daar was geskerts aan die tafel, daar was onthou-jy-nogs en, wanneer niemand gekyk het nie, was daar trane in my oë. 

Hoe bevoorreg was ek nie!!  My man en al my kinders om een tafel.  In een huis. In vrede.  In oorvloed. In goeie gesondheid. In een stuk.  In liefde.  Wat meer kan ‘n mens wil hê.  Die afgelope tyd het menige mens vir my gevra wat ek wil hê vir 2011.

Sonder om blasé te klink, het ek gesê “niks”.  Party het my wel snaaks aangekyk, maar dit is hulle saak.  Ek het alles wat ek moet hê en wat ek wil hê.  Ek was nog nooit in my lewe materialisties nie.  Het al soveel mense met so baie besittings gesien wat sielsongelukkig was. 

Die dinge in die lewe wat my gelukkig maak, kos nie geld nie.  Kan jy dit nie koop nie.  Nie eers op ‘n uitverkoping nie.  Hartsgeluk – Vrede – Liefde – Aanvaarding – Vriendskappe – Sonsondergange – Natuurskoon – Reëns –  Sonnige dae – Kaggelvure – Geleenthede – Familie – Huweliksgeluk – Gesondheid . . . en nog baie meer.

Vanoggend toe ek wakker word (en manlief wat vir my koffie bed toe bring), is ek skielik opgewonde.  ‘n Nuwe jaar . . . nuwe verwagtinge.  Ek is so reg soos wat kan kom.  En jy? Vir jou wens ek al hierdie dinge hierbo – en nog meer.  As jy dit het, is al die ander dinge onnodig. 

Ek het gister ‘n mooi sms van ‘n vriendin ontvang.  In Engels.  Ek deel dit met julle.

“Lke birds, let us leave behind what we don’t need to carry . . . Pain, sadness, bitterness, fear and regrets . . .  Fly light – Life is beautiful!  If 2010 didn”t end up the way you planned . . . just remember . . . 2011 is created specially for you to start new . . . enjoy every new moment!”

Mag elke oomblik van jou 2011 gevul wees met voorspoed, vrede en vreugde!

Lorraine

Die blikstem-wals

green

As daar nou een ding is wat my kleinkry en waarmee ons deesdae opgeskeep sit, is dit groot maatskappye se gerekaniseerde telefoon-antwoorddiens.  Weg is die “goeiemore, good morning” van destyds en waarna ek nou met ‘n diep heimwee terugwens.

Net toe ek wou neersit na ‘n lang gelui, tel iemand aan die anderkant op.  My goeie voornemens vir die dag waai summier by die voordeur uit toe die blikstem antwoord.  My hart sak reguit tussen die vloer en politoer van my blokkiesvloer en ek kry lus om my polse te kou.

Eerstens word jy saaklik welkom geheet en vertel hulle jou dat hierdie oproep dalk opgeneem word vir kwaliteit-kontrole. (Kon nog nooit die doel daarvoor insien nie, tensy hulle wil hoor wat jy so deur alles by jouself kwytraak).  Jy wag en dan begin die vet pret. “Vir Engels druk 1, vir Afrikaans druk 2 en so ryg sy al ons 11 amptelike landstale in.  En die horlosie stap aan.

Ek wag opgewonde om ‘n vriendelike stem in my moedertaal te hoor maar blikstem stel my voor aan die verskillende keuses.  Vir Navrae druk 1, vir klagtes druk 2, vir rekeningnavrae druk 3.  Vir my klink dit almal dieselfde, boonop het ek iets vir elkeen te sê.

Met ‘n bewende vinger nader ek die foon, stres my op en wonder of ek nou die regte nommer sal druk vir die regte probleem.  Ek sug ietwat beangs en probeer terselfdertyd onthou dat my ma nie bangkinders grootgemaak het nie.

Ek doen die regte ding en maak my verantwoordelike keuse.  Ek skraap my keel skoon, probeer om my sonskynself te klink en lig my kop op, vol moed en gereed om my saak te stel.

“Vir besigheidsnavrae druk 1, vir residensiële navrae druk 2, vir ons spesiale aanbiedinge druk 3”.  My skouers sak tussen my boesem en my naeltjie.  Depressie sit nou om in agressie.  My gesig begin sweet, my hare begin “ke-têng (frizz) soos in Nataniël se troukoekstorie, maar ek probeer my bes om koel en kalm te bly.

Ek oorweeg dit om neer te sit, maar die blote feit dat ek van vooraf moet begin, laat my sidder in my spore.  Die horlosie wys ek is nou al 15 minute besig. Vir noodgeval sleep ek solank my bloeddruk- en kalmeerpille nader.

Ek haal diep asem en in die proses skeur ek byna my diafragma.  Ek maak my oë toe, bid vir krag en genade en hoop ek druk die regte nommer. “Sleutel nou u rekeningnommer in tesame met u pinnommer”.  Nou begin die hartkloppings, my kamer lyk asof ‘n helikopter land, dis net papiere wat rondwaai soos ek soek.

Uiteindelik (nadat blikstem my weer herinner het sy soek my nommers) vind ek dit en twyfel skielik, hoe het sy nou weer gesê? Eers die rekeningnommer en dan die pinnommer of is dit nou weer andersom?  Maar ek staan sterk.

Uiteindelik is ek reg, my storie agtermekaar. 21 Minute lank hou ek aan en dit moet seker nou einde se kant toe staan.  Ek maak my mond oop om sommer met die intrapslag my saak te stel, net om tot stilswye gedwing te word “Jammer dat u moes wag, al ons operateurs is tans besig.  Dankie dat u ingeskakel bly.  Sodra ‘n operateur beskikbaar is, sal daar onmiddellik aan u probleem aandag gegee word”.

Nou kom die musiek en ek hou tyd met ‘n tempo wat skrik vir niks.  My oksels begin jeuk. Ek raak nie sommer kwaad nie, maar hierdie Ousus raak nou suur.  Halfpad word die musiek onderbreek, vol hoop sit ek regop en my hartklop keer amper terug tot normaal. “Het u geweet dat ons maatskappy ook die volgende dienste aanbied?  Vir spesiale aanbiedinge druk 1, om meer inligting oor tariewe te bekom druk 2, vir nuwe besigheid druk 3”.

Ek stel nie belang nie en sit tjoepstil met die hoop sy kom niks agter nie.  Blikstem is ernstig.  Weer herhaal sy haar opdrag.  (Was sy ongeduldig die tweede keer?  Ek verbeel my ek kon dit hoor in haar stem).  Blykbaar het ek nie ‘n keuse nie en uit pure frustrasie druk ek toe-oë ‘n nommer.

Die horlosie wys ek is nou by die 29ste minuut.  My kinders kom ingehardloop, beduie my die kos brand.  Op daardie oomblik is dít die laaste van my bekommernis.  My humeur is nou warmder as die hoenderpastei in die oond.

Uiteindelik is die maatskappy se spesiale promosies, kompetisies wat gewen kan word en adresse om hul verskillende webtuistes te besoek met ‘n lied in hul stem aan my oorgedra.  “Lekker reklame-foefie op my tyd”, dink ek hardop by myself, hoopvol dat my snedige antwoord opgeneem sal word terwyl hulle die oproep toets vir kwaliteit-kontrole.  Die horlosie wys nou 39 minute.

En toe, sonder ‘n waarskuwing, vertel sy weer in haar blikstem vir my. “Dankie vir u geduld, al ons lyne is tans besig en die netwerk is oorlaai.  Skakel gerus weer later.  Onthou, ons diens is u gemoedsrus”.  Met die “beep-beep-beep” in my ore staar ek met nikssiende oë die verte in.  Met trane wat oor my wange rol wonder ek hoe lang tronkstraf sal ek kry vir telefoonwoede . . .

Fotobron : Internet