Vrede op aarde

 

forgiveness

 

Die afgelope tyd het ek baie gewonder oor die betekenis van die woord vrede.  Ja, dit beteken gewoonlik om die vrede te bewaar, om in vrede te leef, of dit na te jaag.  Selfs om dit te verkondig.

Hoe meer ek daaroor dink hoe meer besef ek dat vrede ‘n groot verantwoordelikheid van ons verwag.  Maklik om hierdie vrede te bewaar/behou/onderhou as dit alreeds daar is.

Maar vrede (vir my altans) vra ook om te vergewe.  Dis gewoonlik daar waar die probleem inkom.  Vergifnis.  Of selektiewe vergifnis.  Ek verwag vergifnis, maar is nie bereid om ander te vergewe nie.  Dit hang natuurlik ook baie af van wie dit is wie jy moet vergewe.

Meestal vergeet ons gerieflikheidshalwe hoe ons sou optree as ons in daardie persoon se skoene sou staan.  Is ons dan beter as hulle wat ons pyn en lyding veroorsaak het?  Juis deur ons onvergewensgesindheid?

Boonop vra vergifnis dat jy moet werk.  Hande uitsteek, uitreik, meeste van die tyd die eerste tree na vrede gee.  Soms misluk dit, maar hoe kan ons kla daaroor as ons nie wil probeer nie.  Dit vra om jouself vir eenkeer nie eerste te stel nie.  Om jou ook nie blind te staar teen valse trots nie.

Vergifnis is om jouself los te maak van die pyn wat ander jou toegedien het.  Wanneer albei partye weer hande vashou (nie noodwendig letterlik nie) kan die werklike heling begin.  

Vergifnis is net ‘n armlengte en ‘n hartklop en ‘n hartsverandering ver . . .

Fotobron : Internet

‘n Moeder se dag . . .

Die koerante en tydskrifte was vol van hulle – vroue wat in aanmerking gekom het vir die Woman of the Year-toekennings en nominasies wat letterlik by die duisende ingestroom het. Dis almal vroue wat die naam VROU eer aan doen. In al hul glorie, professors, doktors, dokters, gewone werkende vroue en vrywilligers.

Vandag wil ek ook hiermee hulde bring aan ‘n besondere vrou. Sy haal nooit die koerante nie, ook nie tydskrif-voorblaaie nie en word nie genooi as gasspreker, seremoniemeester of motiveringspreker nie. Sy leef nie ‘n glansryke lewe nie en word nooit erken vir haar werk as moeder nie. Hierdie vrou ken ons almal, sy is selfs aan jou bekend. Ja, sy is JY!

Vandag sit ek my helderste en grootste hoed op vir jou. Ek gee vir jou die mooiste ruiker en oorhandig aan jou die algehele-wenner toekenning. Jarelank het jy (sonder om dit eers te besef) gewerk vir hierdie toekenning, sonder om te kyk wie jou dophou, niemand om jou te nomineer nie, niemand om jou werk aan die groot klok te hang nie.

Vroegoggend is sy eerste uit die vere, self nog lus om haar lyf daardie ekstra tien minute te gun onder die warm beddegoed. In die kombuis werk sy met yskoue hande die knoop aan haar man se hemp wat gisteraand met die strykwerk afgeval het. Sy het laatnag eers in die bed gekom, gesukkel om die kinders se skoolklere in die nat weer droog te kry.

Met ‘n glimlag op haar gesig en haar warm hande maak sy hulle rustig wakker, vryf hul lywe totdat hulle slaperig vir haar glimlag. Sy maak groot-oë as hulle voor skool nog ‘n stukkie huiswerk afhandel maar is vinnig by met koffie en beskuit.

Die motor staan en luier terwyl haar meisiekind onthou sy oefen vandag netbal en die bal lê nog iewers in die huis. Met ‘n skrams soen teen die wang groet hulle haar toe sy hulle by die skool aflaai en sy weet sy stuur hulle oppad na ‘n beter toekoms. So min tyd oor, en nog so baie om te doen.

Terug by die huis word ‘n bondel wasgoed in die masjien gesit, die beddens word oorgetrek en die kombuis word aan die kant gemaak. Sy eet sommer staande die oorskiet roosterbrood en sluk twee pynpille om verligting te bring vir haar menstruasiepyne met koue tee af.

Voor sy gaan werk word vleis vir die aand uitgehaal, die groente geskil en die swart sakke moet nog uitgesit word. Die kat se kos is op en sy maak haastig ‘n blikkie oop. Die tjek vir die versekering word geskryf sodat sy dit kan pos voor werk. Die motor-registrasievorms wat in die pos gekom het word geliasseer. Sy maak ‘n lysie van inkopies wat in haar etenstyd aangekoop moet word asook ‘n nota om ‘n afspraak te maak vir haar man se hare.

Terwyl die badwater loop, stryk sy gou haar werksklere. By die werk gaan dit net so woes. Haar kliënte én haar baas eis elkeen sy pond vleis. Haar kollega is doodsiek met griep en die telefoon lui onophoudelik. Voor etenstyd stuur sy vinnig vir haar man ‘n sms om hom te herinner om na hul seun se rugbywedstryd. Met die telefoon tussen haar oor en nek vasgeknyp reël sy ‘n ete vir haar baas en sy kliënte. Haar etensuur is amper te kort vir alles wat gedoen moet word.

Inkopies word weggesit en hang die wasgoed van die oggend op die draad. By die hek sien sy die gras is lank, herinner haarself om op die kalender te kyk wanneer laas die tuindienste die gras gesny het. Sy is byna laat vir die vergadering. ‘n Kollega beleef ‘n krisis en met deernis luister sy en bied haar skouer aan. Tussen-in gee sy raad aan ‘n werker wie se kind se ore sweer en teetyd ruil sy vinnig nog ‘n kitsresep uit.

Terug by die huis en sy is gereed vir haar derde skof. Nadat sy die kinders se sportklere geweek het, berei sy aandete voor. Haar seun soek raad oor die meisie in sy lewe en haar dogter eis haar aandag op en troos sy geduldig as dié kind in trane uitbars omdat sy dink sy het te vet geword.

Vir manlief wat van die werk afkom, staan daar ‘n lekker koppie koffie reg met sy gunsteling beskuit. Terwyl hy voor die televisie sit en ontspan vra sy hom uit oor sy dag. So tussen die gesels maak sy ‘n dosyn worsbroodjies vir die skool se fondsinsamelingsprojek. Sy lag saam met die kinders oor ‘n insident by die skool en herinner hulle terselfdertyd aan hulle huiswerk.

Vir 7de Laan kyk sy so tussen die kombuis en die waskamer deur en skud haar kop vir Oubaas se groot woorde van epidermiese proporsies. Kort-kort herinner sy haar seun om klaar te maak voor die rekenaar. By haar dogter se kamer staan sy ‘n paar minute stil om saam met haar te kwyl oor haar geliefkoosde sanger se nuutste CD.

Terwyl die kinders die aandskottelgoed was, maak sy die res van die huis aan die kant. Uiteindelik kom die kinders tot rus. Manlief wil gou-gou vir oulaas nog bietjie koffie hê voor hy sy moeë liggaam gaan neerlê. En waar is die boek wat voor sy bed was?

As die kinders in die bed is en die ligte feitlik almal af is, klim sy in ‘n warm bad met ‘n tydskrif, haar gedagtes vir ‘n paar minute haar eie. Nadat sy by almal se kamers ingeloer het om seker te maak hulle is warm en veilig, skuif sy haar voete onder die komberse in, versigtig om nie haar man te pla nie.

Sy lê en luister na die naggeluide, bid vir haar gesin en glimlag moeg terwyl sy wonder of sy nie more-oggend gou vir hulle ietsie lekkers moet maak vir ontbyt nie.

En soos iemand gister gesê het, die geskenke vir Moedersdae het ons eintlik al ontvang daardie dag wat jou bondeltjie liefde in jou arms geplaas word.

Vir jóú Wondervrou, Moeder, Ouma ~ jy wat vir jouself só vaal en só nutteloos voel teenoor die vroue van die wêreld, bring ek hiermee hulde aan jou! ‘n Geseënde Moedersdag vir jou!!

Volmaan en feite

maan

O die darling van my, o die darling van my . . . maar ek het maar my bedenkinge.  Snaakse spesie, die klomp mans.  Iewers met die aanmekaarsit van ‘n man is die instruksies verkeerd gelees of nie verstaan nie.  So sien ons dwarsdeur hulle.   “Dis duidelik’, sing ek saam met die Brasse van die Kaap.

Waarom party vroue nog tyd en energie kry om verhoudings buite hul huwelik aan te knoop, bly vir my ‘n raaisel.  Een op ‘n slag is meer as wat ek met my brose lyfie kan hanteer.  Dan is ek boonop nog lief vir myne.  So om die koffietafel vra ek mos nou die anderdag vir ‘n vriendin of sy weer sal trou.  Sy verstik amper aan haar swartwoudkersiekoek.  “Ek sal nie eers saambly nie.”  En sy was gelukkig getroud!

Waar het die fout nou presies ingetree, vra ek myself vir die duisendste maal.  Net soos jy dink hy het mens geword, glip daar weer ‘n geit uit soos ‘n vrypuisie.  Op die mees onmoontlikste tyd en plek, en net so onwelkom.  Die skoene wat hy al ‘n geruime tyd dra, is nou kwansuis vandag nie meer reg nie.  En waar is sy skoolrugbytrui van vergange dae? Tien jaar terug het hy ook dieselfde vraag gevra en nadat jy amper ‘n arm en ‘n enkel gebreek het in die soekproses het hy toe ook in elkgeval niks daarmee gemaak nie.

Ek het gelukkig geleer deur die jare.  Maak soos ek, gooi dit met die tyd weg, skud jou kop ongelowig saam omdat dit nie meer op sy ou plek is nie en pleit bewusteloos.  Gee die visvang die skuld. Natuurlik weer langs die water laat lê!  Die trui pas in elkgeval al lankal nie meer oor die rondings van sy lyf nie – waarom hom nou nog verder daarmee opstres?  Die res van die dag skrop hy soos ‘n bleshoender rond en wissel dit af met dramatiese sugte en ‘n gesig wat boekdele spreek.  Hierdie houding en lyftaal van hom sal hom loshande ‘n Oscar laat wen.

So loop soek hy toe mos sy tang en kry dit toe ook nie.  Die duiwel loop nou viervoet in die huis rond, maar ek kap hom ‘n ignore – soos wat die kinders sal sê.  Laaie word oopgepluk en onderstebo gekrap.  Die kinders kry die skuld, as hulle tog net sy goed wil uitlos of dit dan net tenminste terug wil sit waar hulle dit gekry het.  Hy weet ook maar goed om my nie te betrek by hierdie onvergeeflike misdaad nie. Met ‘n niemand-verstaan-my-nie kyk in sy oë kom hy naderhand sleepvoet die sitkamer in.

Hy val in sy stoel.  Hy sê niks en ek sê niks.  Daar sluip so ‘n koue front in die huis. Jy moet hare op jou tande hê.  Ons gluur mekaar aan soos stoeiers in ‘n kryt.  Ek wonder so in my stilligheid of dit volmaan is en maak ‘n denkbeeldige nota om te kyk of hierdie houding van hom ‘n vaste patroon begin vorm.  Is dit so, neem ek elke volmaan langverlof.

So sit hy daar, dikvies en vêr van die huis af.  Gryp die kontrole en draf deur al wat ‘n televisiekanaal is.  Meer as eenkeer binne ‘n baie kort tydjie.  Net as ek die draad van die storie kry, verander Ondier dit weer. Man, sal ek graag daardie persoon wil ontmoet wat die verduiwelse kontrole ontwerp het.

Ek sug en slaan my oë op na die hemel en bid vir genade, want soos die tannie op televisie sê as sy moet bid vir krag, slaat sy hom disnis met die vuis.  Boonop weier ek om hom te vra wat fout is.  Dit opsigself kan dalk ‘n lang storie word.

Laatmiddag vra ek sommer so in die verbyloop of ons nie maar ‘n vleisie op die kole kan gooi nie.  En kyk hoe lyk hy toe!  Soos ‘n kat wat ‘n piering room present gekry het.  Wonder of dit iets te doene het met sy voorvaders se primitiewe manier van kosmaak of is dit eerder ‘n geval van gesneuwelde hormone wat nou uiteindelik in gelid marsjeer?

Gelukkig is hy nooit te moeg of te kwaad om ‘n vuurtjie aan te steek nie.  Sodra die kole aan die gang is en hy homself tuismaak voor die hitte, kan jy met hom koekies bak.  So sag soos deeg in jou hande.  Skoon heimwee omdat jy nie by hom wil sit nie.  Droom drome so lank soos Jan se boontjierank.  Die wêreld kan nou om hom vergaan en daar is niks wat hom nou kan omkrap nie.  Skoon vergeet van sy geite.  Onthou ook sommer nou skielik hy het sy tang vir sy buurman geleen.

Half verleë skop hy in die gras en vra omverskoning vir sy ongeduld.  Laataand voor die vuur is die vrede herstel tussen man en vrou.  Alles is nou weer normaal op die tuisfront.  Dis dan wat ek besef  wat ware liefde werklik is – om iemand onvoorwaardelik lief te hê met foute en al en om dit te vergewe – ook myne vir dié dae wat die hormone my ook maar onderkry en niks reg wil verloop nie!
 ©

Fotobron : Internet

Op spore van gisters . . .

IMG_0154Ek bly uitstel.  Wou teruggaan Kimberley toe om op my spore te stap tot by my kinderdae.  Ek is daar gebore en getoë. Ek was half skrikkerig, almal weet hoe die mooi plekke tot verval gekom het.

Ons is gister vroeg uit Bloemfontein Kimberley toe.  Ons begin by die heel laaste plek waar ons gebly het.  Lyk nie te vrot nie. Die volgende plek lyk ook maar so-so.  Tenminste spuit die besproeingstelsel die gras en plante nat.

Toe na die huis waar my jongste gebore is, lyk ook nie te sleg nie.  Dis asof daar minder bome in die eens boomryke area is.  Volgende stop – die dupleks waar oudste gebore is.  Daar was destyds nie veel van ‘n “groen” tuin nie –  net plaveisel en bakke met struike, en dit lyk nog dieselfde. 

Toe kom die skok.  Ek loop terug op my spore tot die eerste woonstel waar ek en manlief gebly het na ons troue. Voor dit omskep is in ‘n blyplek, was dit ‘n dokter se spreekkamer.

Die dakplate is flenters, die groot ruit aan die voorkant is gebreek en gelas met plastiek en kleefband.  Die traliehek is geroes en stukkend.  Orals lê gebreekte bottels en plastieksakke rond.  Die gras is kniehoogte en êrens drup ‘n kraan. Toe ons destyds daar gebly het, was van ons vriende taamlik jaloers oor hoe mooi ons plekkie was.  Dit was naby aan die stad en loopafstand van my werk.  Ideaal vir ‘n pasgetroude paartjie.

Ek was so teleurgesteld dat ek nie dit nie eers oor my hart kon kry om ‘n foto te neem nie.  My herrinneringe van die plekkie is brutaal verkrag voor die harde realiteit van hoe dit nou lyk.

Ons het deur die dorp gery en al my vorige werkplekke besoek.  Dinge het verander – niks is meer wat dit destyds was nie.  Strate is vuil, mense staan en verkoop groente en kos op die sypaadjies.  Taxis het die plek voor die pragtige stadsaal (waar ons trou-onthaal was) vir hulself toegeëien.  Van die geboue is erg verwaarloos. 

Baie van hierdie geboue is in my oë eintlik historiese monumente en is die ruïnes nou die enigste oorblyfsels.  Strate is vol slaggate, parke is onversorg en morsig.  Die pragtige beelde en monumente is nog staande, maar orals lê papiere rond.  Dit, wat eers Kimberley se trots was, is nou ‘n broeiplek vir allerhande gemors.

Toe is ek terug na my hoërskool.  Gelukkig was daar ‘n Lenteskool en die skoolgronde was oop.  Met ‘n glimlag op my gesig en ‘n paar trane is ek en manlief deur die skool – die huishoudkundeklas (wat nou die Verbruikerstudieklas is), die Labaratorium, die gedeelte agter die gimnasium waar ons pouses gesit het, die skoolsaal, die netbalbane waar ek my knieë nerfaf geval het, die rugbyvelde waar ons kliphard geskree het om die interskole te wen. 

Die laerskool was die volgende stop.  Ek was verras.  Die skool lyk nog goed.  Ek het my standerd vyf klas gesien en onthou toe sommer ook weer my eerste skoolkys.  Na al die jare het ek en hy mekaar raakgeloop en behou ons kontak. 

Heel laaste was die huis waar ek grootgeword het.  Alles wat ek vandag is en wat ek doen het in hierdie huis begin.  Met liefde was ons grootgemaak, nooit vreeslik materiële oorvloed nie, maar ons was skatryk in liefde, omgee en menswees.  Selftrots en respek vir ander was die fondasies van ons bestaan. 

Hier het Pa my geleer tel en hoe om ‘n horlosie te lees.  Ma het my geleer lees en my liefde vir boeke het hier begin.  Sy het my ook geleer brei en naaldwerk doen.  Ek was nog te jonk om kos te kook (en buitendien het ek twee ouer susters gehad wie se werk dit was!).  Ek en my maatjie langsaan het vir ure onder die vyeboom gesit en popspeel, huis-huis en rek gespring.  Hier het ons baklei dat die trane loop, maar vandag kan ek nie eers meer onthou waaroor nie.

Die huis lyk nog goed, dit is onlangs pragtig opgeknap, maar my pa se eens pragtige roostuin, groen grasperke en kleurvolle blomakkers moes plek maak vir ‘n stuk leë grond.  Hopelik is dit nie uit verwaarlosing nie, maar dalk het die nuwe eienaars planne vir ‘n spogtuin, een waar hy sy stempel kan op afdruk.

Die kafeetjies daar naby is onherkenbaar vuil en verlate en verniel.  Die pragtige busstop (‘n storie op sy eie vir ‘n ander dag) staan soos ‘n weggooihond.  Mens-sku, moeg en flenters.   

Ek groet in stilte.  My herrinneringe van die verlede vertel ‘n ander prentjie.  Van helderkleurige blomme in akkers, van saans buitekant sit, bure wat oor en weer kuier, kinders wat blikaspaai en wegkruipertjie speel tot laat in die aand, van donderstorms in die somer en die sloot daar naby wat die bruisende waters wegdra na ‘n volgende plek.

Ek ruik Ma se gemmerkoekies, haar kerriekos, haar koeksisters en die “Camphor Cream” wat ons aangesmeer het in die winter na badtyd.  Ek voel Ma se arms om my, Pa wat my omdop as die lekkergoed in my keel vassit en ek onthou Pa se hande as hy in die winter om die koolstoof vir ons kinders biltong sny en kerf.

Alhoewel hierdie reis na my verlede baie dinge vir my hartseer gelaat het, was die lekkerste die onthou-jy-nogs wat ek in my gedagtes kon oproep. 

En dït, kan nooit ooit vervalle of agteruitgaan nie – dankie tog!!

 

Moderne tegnologie

Oor 'n koppie koffieOp die oomblik sukkel ek met internetgeriewe en verstom dit my weer eens hoe gou gewoond raak ‘n mens aan moderne tegnologie.  Nie dat ek vreeslik “op datum” is met alles nie, julle moet onthou ek is met die ossewa ingevoer.  Ongeskraap waar dit kom by skype, 3G’s en al die nuwe goed op die mark.

My kinders reken dit is al die knoppies wat my brein deurmekaar maak.  In my dae (skielik eggo Casper de Vries se stem nou skielik in my ore!!) het knoppies net een funksie gehad.  Aan en af.  En een knoppie op ‘n slag.

Ek verkyk my aan die jong klomp van vandag. Seil deur hierdie tegnologie soos ‘n warm mes deur botter.  Het in die meeste gevalle nie eers nodig om die instruksies te lees nie.  Maar kom dit by kamerskoonmaak of huiswerk het hulle die verstand van ‘n tweejarige.  Wat agter is.  Dan verstaan hulle nie en hulle kan ook nie.  Nie eers as jy hulle aan die hand neem en verduidelik, of selfs wys hoe nie.

Nie dat ek nee dankie vir moderne tegnologie sê nie.  Sonder my selfoon, my laptop en my digitale kamera sou my hande afgekap wees.  Vroeér jare het ek nogal ‘n mooi handskrif gehad.  Selfs diplomas en sertifikate versier.  My Afrikaanse onderwys in Standerd 7 het in my eksamen my vergewe omdat ek durf waag het om turkoois ink te gebruik.  Sy kommentaar onder aan my werk was : “Lorraine, jy weet jou werk moet in blou ink wees, maar ek vergewe jou solank jy altyd so netjies skryf!”  As jy nie mooi is nie, moet jy maar slim wees.

Vandag het ek nie baie energie vir pen en papier nie.  Ek skryf in die eerste plek soos ek dink en praat en moet maar teruggaan en al my sinskonstruksies hersien.  Boonop gaan dit baie vinniger en kan ek “copy & paste” waar en soos ek dit nodig het.  Die liassering van my werk is ook baie makliker.  Geen lêers waar dokumente gaatjies moet ingedruk word nie. 

Geen ure wat vermors word om na dokumente te soek nie.  Gelukkig het ek Tikskrif op skool gehad.  Vir jare het ek gewonder waarom het ek hierdie vak geneem het.  Maar met rekenaars wat ons lewe oorheers, is ek vandag baie bly.  Nie dat dit nie jongeres pla nie.   Met hulle twee of vier vingers kom hulle net so vinnig oor die weg.  Die enigste voordeel wat ek het is dat ek nie op my hande hoef te kyk as ek tik nie. 

Die een of twee kere wat my kinders met hul ma spog, is as hulle vriende soms hier kuier en dan sommer so terloops vir my vra ek moet gou ‘n stuk uit ‘n boek of tydskrif tik.  Die vriende is (dalk maak hulle maar net so uit ordentlikheid en vir die bord kos wat moet kom) dan vreeslik opgemaak met my vernuf.  Soms lees hulle die stuk uit die boek en dan moet ek met toe oë tik.  Nie dat ek die oe’s en die aa’s waardeer nie.  Wonder net wat sou my tikjuffrou, Mev Smith, sê as sy die klomp kinders kon hoor. 

Soms wonder ek of ons nie dalk, net dalk, die mens-faktor uit die lewe haal met al die tegnologie nie.  Met televisie het baie gesinswaardes verdwyn, gesels met die bure is onmoontlik as gevolg van hoë mure, hekke en afstandbeheerkontroles. Briewe met die hand geskryf en gepos het feitlik verdwyn met e-posse en sms’e. Saam musiek luister in die voorhuis is weg saam met Ipods, interaksie met mense het verdwyn met internet-bankfasiliteite.

Ek weet al hierdie dinge hierbo maak die lewe vir my baie makliker en meer as minder waardeer ek hierdie geriewe, maar net soms voel dit my iewers langs die pad mis ek iets ongelooflik groots!

Iets wat geld en tegnologie nooit kan vervang en nooit weer kan herstel nie.

 Lorraine