Tag Archives: glimlag

Lodewyk . . . baas van die plaas . . .

Posted on by
2

So ontmoet ek toe uiteindelik die haan van die laan, of eerder die baas van die plaas.  En hy regeer die plaas behoorlik – met ‘n ysterhoef.  Jonk en oud is vir hom doodbang.  Lodewyk – een ou bul, nou wel ‘n stoetbul, maar in my oё bly hy maar net ‘n bul.

Wanneer jy van hom af wegloop (so hoor ek), draai jy nie sommer jou rug op hom nie.  Hou jy hom hier uit die hoek van jou oog dop.  Net vir ingeval hy besluit hy wil jou regsien. Net omdat hy kan.

Lodewyk is geskuif van afsondering (grotendeels vir sy eie gesondheid en aan die anderkant vir die mense op die plaas se veiligheid) na die koeikamp.  Nou is hy besig met “onderhoudwerk”, die taak waarvoor hy aangeskaf is.  Hy het ‘n klomp koeie wat hy moet gelukkig hou.

Moenie dink dit laat sy gemoed bietjie sak nie.  Mens sou dink met so ‘n vooruitsig behoort hy van oor tot oor te glimlag. Nee, o griet, die arme bul is nou tienkeer erger.  Mens sou sweer dis slawe-arbeid. So vat manlief my die naweek om vir Lodewyk te gaan kyk.

Eers moet daar ‘n strategie uitgewerk word.  Vyf treё vorentoe, en dan eers bietjie stilstaan.  As Lodewyk met sy rug na ons toe staan, moet ons tien treё vinnig vorentoe en drie treё na links beweeg.  Kyk hy vir jou, moet jy hom nie in die oё kyk nie.  Ek oordryf bietjie, maar dit is omtrent net so erg.

Dis toe net daar wat ek my vererg.  Wie dink Lodewyk is hy nou eintlik?  Ek meen, wie kyk dat hy elke dag vars water het? Wie kyk dat die voerkuil behoorlik volgens formule gemeng word vir sy spesiale dieet sodat hy kan stamina hê vir sy lewenstaak?  Wie kyk dat sy waterkrippe skoon is, sy kamp se drade heel is?  (Ek moet erken – ek sou ook sy kamp se drade gaan heelmaak het – dis veiliger).

Al wat nog kort is dat die plaasbestuurder en sy personeel voor hom moet buig as hulle hom sien.  Windgat is ‘n mooi woord.  Arrogant dalk ‘n beter keuse.  Toe ons hom (ons was nog in die boomlaning) nader – hy het ons seker geruik – hoor ek hom snortend geluide maak.  Hy begin blaas en die koeie begin vroetel.  Ek dink weer by myself – dis verregaande.  Hoe kan een bulletjie soveel mag hê?  Die flippen ding kan nie eers praat nie.

Daar staan Lodewyk in al sy glorie.  Dis nie dat hy so groot is as wat ek gereken het nie, dit is sy houding.  Dié is groter as groot.  Wilder as die wildtuin. Hy blaas en hy skoffel en kap met sy hoewe in die grond.  Dis net stof.  Hy druk die koeie met sy groot kop weg van die draad.

Die koeie is skoon beteuterd.  Hulle hyg na asem en trippel senuagtig rond.  In my verbeelding sien ek hoe lawe hulle mekaar met lanfer-lappies.  Lodewyk is op dreef – hy paradeer langs die kamp se draad, gee ons sulke vuil kyke en beloof ons allerhande dinge met sy liggaamstaal (en in duidelike snork-taal) as ons dit sou waag om nader te kom.

Aan die anderkant van die kamp is manlief net so hard besig om te snork en om my agter hom te probeer hou.  Hy moet sy eie koei beskerm.  Hy is nou wel nie (meer) ‘n stoetbul nie en ek nie meer die jong vrugbare koeitjie nie, maar ons het net mekaar.

Ek lag stilletjies tog te lekker.  Lyk my dit is maar hoe dit is – met mans.  Elkeen beskerm maar net wat syne is.  Tot die dood toe. Ons vroue kan maar agteraf tongklap en kopskud, maar eintlik geniet ons die hele gedoente.  Dit laat ons tog veilig en bemind voel.

Met Vadersdag om die draai is dit dalk nou net die tyd om daardie bul in jou lewe behoorlik te bederf.

(Die storie het ek seker so byna twee jaar terug geskryf vir ‘n ander blad, maar dit bly een van my gunstelinge gebeurtenisse)     Foto :  The one and only Lodewyk . . . .

Winkelpoppe . . .

Posted on by
Reply

So sit ek eendag lank terug by ‘n verkeerslig terwyl ek wag dat dit moet oorslaan sodat ek kan ry en my oog vang die paar winkelpoppe wat spoggerig in die winkelvenster staan. Popmooi, perfek gebou, lyk soos modelle, nie ’n haar uit hul plek nie, keurig aangetrek, grimering foutloos en perfekte glimlaggies op die gesigte. Amper begeer ek toe om so te kan lyk.

Terselfdertyd stap daar drie bruin vroue (ek skat so in hul veertigs) verby en bekyk die winkelpoppe toevallig ook van kop en tone. Met die omdraaislag hoor ek hulle lewer kommentaar. “Nee man, sy staan dan net daar en smile. As sy eers moet begin werk, change die hele picture en sal sy ook nie meer so heeldag smile nie en boonop kan sy nie . . . . nie!” En sê iets wat ek nie hier kan herhaal nie, maar lag hulle dood vir hulle privaatgrappie.

Dis waar ek toe smile en is toe maar bly ek is nie ‘n winkelpop nie. Gelukkig leef ek. Ek sweet as ek warm kry, is ongeduldig as dinge nie dadelik regkom nie, raak moedeloos vir my probleme, vererg my vir onbeskofte motoriste, lê met een oor/oog oop vir ingeval ek oorval word in my eie huis terwyl ek slaap, my begroting wil nie altyd klop nie en soms wys ek en manlief vir mekaar tande as ons geïrriteerd raak.

Wat daarvoor opmaak en al hierdie negatiewe dinge soos mis voor die son laat verdwyn, is die liefde van my man en my kinders. Familielede wat omgee, vriendskappe wat letterlik my lewensdrup is, my katte se kapperjolle, mense se komplimente (die kritiek hoor mens gelukkig nie sommer so reguit nie), ‘n onverwagte glimlag van ‘n vreemdeling, ‘n kind se skaterlag, die reuk van reën, die blou see, ons mooi berge en die aanskoue van ‘n groot, groot boom.

Oral in die wêreld kry jy vroue wat lyk en handel soos winkelpoppe. Koud, leweloos en maak nie ‘n verskil in die lewe nie. Die mense rondom haar kan nie naby haar kom nie. Sy het nie ‘n hart nie. Haar glimlag is vals, haar oë koud en ongenaakbaar. Sy kan haar arms nie om iemand sit en troos wat dit dalk broodnodig het nie. Sy kan nie buk om haar kind op te tel, op die heup te sit en liefderyk teen haar te druk nie.

Sy kan nie in haar man se arms lê en hom van haar liefde verseker nie, kan nie ‘n klein katjie of hondjie vryf of blomme vir haar vriendin uit haar tuin pluk nie. Sy kan nie die reën ruik, die blou see sien, onder ‘n groot koelteboom ontspan of ‘n interessante boek lees nie. Musiek bereik nie haar siel nie. Sy kan nie heerlike kos geniet en saam met haar gesin om die tafel sit nie.

Sy is te besig om die perfekte prentjie van haar uiterlike voor te sit en te onderhou. Alles in die lewe gaan oor haarself en hoe sy lyk vir ander. Nooit sal jy haar sonder grimering, kaalvoet of deurmekaarhare vang nie. Sy laat nooit die gordyn voor haar hart of haar oë sak nie. Leer jy nooit die ware vrou agter die kapsel, grimering en boetiekuitrustings nie.

Nee wat, so ‘n perfekte prentjie klink vir my nogal na vreeslike harde werk. Ek weet die gesegde lees : “you have to be cruel to be beautiful” maar iewers op ‘n tyd in jou dag moet jy jou man ‘n lekker drukkie kan gee sonder dat jy bang is jou lipstiffie smeer, jou kleinkind met jou hare laat speel, jou vingers in die grond druk om ‘n roosboom te plant, kaalvoet op die rotse en strand speel en soms al jou grimering aflag vir die snaakshede in die lewe! Dan is jy eers mens!

Ons daaglikse brood

Posted on by
12

 

breadstack4

Brood.  ‘n Eenvoudige kos.  Terselfdertyd koningskos.  “Comfort food” sê die Engelse (en ‘n paar wyses). 

Nie winkelbrood nie.  Dié tipe brood hou vir my geen bekoring in nie of roep geen herinneringe op nie.  Smaak na niks. 

Met die afgelope paar dae se reën het ek gehunker na my oorle ma se groentesop, vars gebakte brood en harde plaasbotter. 

Ek slaan ‘n pot sop aanmekaar, ek en manlief ry ongeveer 7km om ‘n vars plaasbrood te gaan koop by ons gewilde koffieplek, Get-To-Gether.  Ek glip by ‘n deli in en koop regte, egte plaasbotter wat kliphard is. Koorsagtig ry ons huis toe. 

Ons wag geduldig vir die sop.  Jy kan dit nie aanjaag nie.  Dit moet prut.  Intussen bid ek vir geduld.  My gedagtes gaan op loop.  Ek dink aan snye vars brood met ma se vyekonfyt.  Met stukke.  Nie soos vandag se jellievoorkoms nie. 

Ek dink aan varsgebakte brood (met niks op nie) en vars karringmelk.  As kind het ons die warm brood in die blikbeker karringmelk gedruk.  Ek dink aan varsgebakte brood met varkvet en ‘n beker stomende koffie vir ontbyt.  Ek dink aan varsgebakte brood met grondboontjiebotter en stroop.  So dikgesmeer dat jy agterna jou hande, vingers en ken moes gaan was om van die taai ontslae te raak.

Ek dink aan snye varsgebakte brood en ma se oorskiet kerrie-sous. Tot vandag toe nog wek dit emosies by my – en ma is al 41 jaar oorlede.  So sterk is die herinneringe nog. 

Vandag vrek my kinders oor my spesiale knoffelbrood wat ek maak.  Of  broodslaai. Pangeroosterde broodjies met tamatie en kaas is ook ‘n gunsteling.  Kleintyd het ek vir my kinders broodjies in eier-en-melk-mengsel gebraai en met room en aarbeikonfyt bedien vir ‘n versnappering in die winterkoue.

Skoonma se brood-en-botter-poeding kry hoë punte.  Ons vrek oor broodslaai en manlief kan nie braai sonder sy braaibroodjies nie.  Ouboet hou van sy roosterbrood en Kleinboet hou van sy roereiers-en-vulsel op sy brood.  Ek hou van “savoury” brode!

Ons lief brode en smere, ons is gek oor brode wat gebak is met olywe, of kaas, of sonneblompitte, of spekvleis . . . altyd bereid om iets nuuts te probeer.  My vriendin Zelda, bak gereeld op ‘n Vrydag ‘n kitke – nog ‘n broodjie waaroor ek absoluut gek is.  (Zelda, as jy hier lees – stuur vir ons jou resep, asb – en vir my ‘n broodjie). 

Ek kan goed verstaan (en ek sê dit met die grootste respek) dat brood in ons mees geliefde gebed, Die Onse Vader, voorkom.

Van Bybelse tyd vorm brood al die basis van die alledaagse lewe.  Daar is die seuntjie met die vissies en die brode.  Ons lees in die Bybel van die man wat aan die deur geklop het in die middel van die nag en gevra het vir ‘n stukkie brood.  Die Bybel leer ons van die Nagmaalbrood. 

Uiteindelik is die sop gereed.  Ons oë blink, ons mae raas.  Ons val weg.  Met smaak.  Dik snye brood (my man noem dit “sooie”) word gesny.  Die botter is hard, ons skraap dit af en plak dit in hompe op die brood.  Sop is warm en geurig en ons eet dit uit emalje-bakkies. Ons sug behaaglik.  Ons glimlag.  Ons eet.  Ons is tevrede.

Ons het weer ons daaglikse brood in.  Ryk, warm en lekker.  Sielskos, hartskos – koningskos!

Naskrif : Dié van julle wat in Bloemfontein kom kuier, gaan maak gerus ‘n draai by een van ‘n paar Get-to-Gethers.  Julle sal nie spyt wees nie.  Dis nie net die kos wat lekker is nie, die atmosfeer en dekor en eetgerei is so plaas as wat jy kan kry. Warm, gasvry, oorvloed – “comfort food” op sy beste!!